گزارش هاي ساواك و شهرباني از روزهاي حماسه در زمستان 1356-(12)

جمعه 1356/12/19 ـ 10 مارس 1978 ـ 30 ربيع الاول 1398
ـ از ساعت 11/30 الي 12/30، تظاهراتي در سانفرانسيسكو ـ ايالت كاليفرنيا ‌ـ‌از سوي حدود 120 نفر از دانشجويان در اعتراض به وقايع شهر تبريز برپا گرديد. تظاهر كنندگان ضمن حمل پوسترهايي در حمايت از امام، اعلاميه هايي نيز توزيع كردند.
ـ حدود 21 برگ اعلاميه به امضاي آقاي شريعتمداري درباره وقايع شهرهاي قم و تبريز و همچنين اعلاميه اي با امضاي روح الله خميني در مساجد يزد توزيع و از سوي مأموران نسبت به جمع آوري آنها اقدام گرديد.
ـ از ساعت 15 الي 16، مراسمي با سخنراني آقاي سيد محمد علي موسويان در قريه غياث آباد گرمسار برپا گرديد. ايشان عيد نوروز را به مناسبت حوادث شهرهاي قم و تبريز عزاي عمومي اعلام كرد. نامبرده در مجلس ديگري كه در ساعت 17/10 در مسجد جامع گرمسار برگزار شده بود، در پي عدم حضور سخنران، سخناني ايراد كرد و در سخنان خود مجددا به عدم برپايي عيد نوروز اشاره داشت.
ـ اعلاميه اي از سوي آقاي شريعتمداري به تاريخ 22 ربيع الاول 1398 با مضمون اظهار تأسف نسبت به حادثه تبريز كه دولت را مقصر اين وقايع معرفي كرده بود، در شيراز توزيع گرديد.
شنبه 1356/12/20 ـ 11 مارس 1978 ـ 1 ربيع الثاني 1398
ـ صبح امروز تعدادي اعلاميه با امضاي جمعي از خطبا و فضلاي حوزه علميه قم از سوي عده اي ناشناس در دانشسراي تربيت معلم يزد توزيع شد.
ـ بنابر گزارش ساواك، از ساعت 10 الي 14 (به وقت محلي) حدود 30 نفر از دانشجويان ايراني به همراه پنج نفر از كمونيست هاي فرانسوي زبان در اعتراض به كشتار شهر تبريز در مقابل خانه ايران در مونترال كانادا اجتماع و اقدام به برپايي تظاهرات كردند. اين عده پس از راهپيمايي در تعدادي از خيابان هاي اين شهر، در ساعت 15/30 به تظاهرات خود خاتمه
دادند.
ـ‌به گزارش بولتن ساواك «در پي اخلال گري هاي شهرهاي قم و تبريز، اعضاي انجمن اسلامي دانشجويان منحرف ايراني، برگزاري جشن نوروز را تحريم كردند.» همچنين مأموران برون مرزي ساواك گزارش دادند: «دانشجويان منحرف ايراني مقيم فرانسه وابسته به گروه هاي مختلف دانشجويي به مناسبت آغاز سال جديد قصد برگزاري جشن هايي را در فرانسه دارند.
ـ‌اعضاي انجمن اسلامي دانشجويان مقيم فرانسه در تجليل از شهداي شهرهاي قم و تبريز، جشن نوروز را تحريم كردند.
ـ اعلاميه اي به امضاي «انجمن اسلامي مبارزين» منتشر شد. در اين اعلاميه كه با اين دو بيت شروع شده بود:

تا پهلوي مسلط بر جان و مال ماست
ايام ما هباء و عيد ما عزاست

روزي كه قطع ريشه اين خاندان شود
شادي به جا و عيد سزا و خرمي رواست.

ضمن برشمردن حوادث تلخ سال 1356، از قشرهاي مردم دعوت كرد تا به منظور تحقق يافتن پيروزي اسلام، همبستگي خود را حفظ نمايند.
ـ اعلاميه اي تحت عنوان «ما براي ديدن خدا و سرنگون ساختن كافران قيام كرده ايم» از سوي عده اي ناشناس به منزل يكي از كارمندان كارخانه شيشه و گاز (واقع در خيابان قصرالدشت) تهران انداخته شد. در اين اعلاميه از شعارهايي با مضمون «پيروزي يا شهادت در راه حق از آن ماست» و «برقرار باد حكومت اسلامي به رهبري امام خميني» نوشته شده بود.
ـ روحانيت كاشان اعلاميه اي درباره حادثه 29 بهمن تبريز منتشر كرد.
يكشنبه 1356/12/21 ـ 12 مارس 1978 ـ 2 ربيع الثاني1398
ـ بنابر گزارش ساواك، اعلاميه اي با امضاي آقاي سيد صادق روحاني در مورد تحريم
برگزاري مراسم عيد نوروز تكثير و قرار شد روز 56/12/22 توزيع گردد.
ـ در پي نصب اعلاميه اي با مضمون تحريم برگزاري مراسم عيد نوروز بر روي ديوار مسجد عباسقلي خان مشهد، حدود 20 نفر از طلاب در محوطه مسجد اجتماع كردند كه با دخالت مأموران متفرق شدند.
ـ در پي نامه ساواك بندر لنگه به شهرباني قم و گزارش اقدامات و تحريكات از سوي آيت الله محمد يزدي در زمينه شعار نويسي و... در اين شهر، از آنان خواست تا نسبت به مكان تبعيد وي اقدام نمايند. در نتيجه كميسيون امنيت اجتماعي قم مكان تبعيد ايشان را به همره چند تن از ديگر روحانيون به بندر گناوه تغيير داد.
ـ روزنامه اطلاعات در خبري، آمار كشته شدگان آشوب تبريز را 400 نفر اعلام كرد و در ادامه نوشت كه روز گذشته حدود 10 نفر ديگر به جرم شركت در بلواي اخير تبريز دستگير
شدند.
ـ اعلاميه اي «از طرف جامعه روحانيون مبارز» تحت عنوان «امسال مسلمانان عيد ندارند» منتشر شد. اين اعلاميه با اين دوبيت شروع شده است:
عيد ما روزي بود كز ظلم آثاري نباشد در ميان توده ها ديگر ستمكاري نباشد.
بود آن روز برما عيد مطلق كه در جنبش درآيد پرچم حق
ـ در پايان امروز، پرچم هايي كه به مناسبت يكصدمين سالگرد زادروز رضاخان به سر در مدرسه فرداي روشن شهرستان بهشهر نصب شده بود از سوي افراد ناشناسي به آتش كشيده شد.
دوشنبه 1354/12/22 ـ 13 مارس 1978 ـ 3 ربيع الثاني 1398
ـ شعارهايي عليه شاه از سوي عده اي ناشناس بر روي واگن هاي قطار باري نوشته شده بود كه توسط مأموران نسبت به محو آنها اقدام گرديد.
ـ اعلاميه هايي عليه شاه و مقامات مملكتي به زبان هاي آلماني و فارسي بر روي ديوار مدرسه شهر قم نصب شد.
ـ آقاي سيد صادق روحاني با انتشار اعلاميه اي درباره عيد نوروز اعلام كرد كه در اين سال عيد ملي نداريم و همچنين اظهار داشت كه درايام عيد، مراسم روضه خواني و عزاداري در منزلش برگزار خواهد شد.
ـ‌اعلاميه اي از سوي «جامعه روحانيت مبارزايران» منتشر شد و در آن اعلام كرد عيد ما زماني است كه قوانين اسلام اجرا و دست خائنان از بلاد اسلام كوتاه شود و حضرت آيت الله خميني دام ظله برگردند و زندانيان بيگناه آزاد شوند. اين اعلاميه با اين ابيات شروع شده بود.

روزي كه دگرگون شود احكام خدا عيد نداريم
روزي كه ز مرجع شود اعلام عزا عيد نداريم

روزي كه هزاران نفر از حق طلبان زير شكنجه
تبعيد بود رهبر شايسته ما عيد نداريم

ـ در پي ارسال اعلاميه هايي در مورد اهانت شديد به كد 66 (منظور شاه است ) از سوي عده اي ناشناس و از طريق پست شهري، ساواك از شهرباني و ژاندارمري خواست تا نسبت به دستگيري اين افراد اقدام نمايد.
ـ بنابر گزارش ساواك، نامه اي تهديد آميز از سوي عده اي ناشناس از طريق پست براي شهردار بخش آستانه اشرفيه ـ استان گيلان ـ ارسال شد. در اين نامه از شهردار خواسته شده بود تا نسبت به جمع آوري پرچم هايي كه به مناسبت سالگرد زادروز رضاخان نصب گرديده، اقدام نمايد.
ـ بنابر گزارش ساواك، تعدادي اعلاميه دست نويس در دبيرستان دكتر معين بابل توزيع شد.
ـ به گزارش خبرگزاري فرانسه، اسرائيل قراردادي به ارزش 20 ميليون دلار با ايران امضا خواهد كرد و بر اساس آن، يك كارخانه آب شيرين كن براي نيروي دريايي ايران در بندرعباس تأسيس خواهد نمود.
ـ در ساعت 24، پنج نفر به اتهام پاره كردن و آتش زدن پرچم هاي يكصدمين سال تولد رضاخان در قم توسط مأموران دستگير شدند.
سه شنبه 1356/12/23 ـ 14 مارس 1978 ـ 4 ربيع الثاني 1398
ـ شيشه هاي يكي از شعب بانك صادرات قم، از سوي عده اي ناشناس شكسته شد.
ـ شعارهايي عليه رژيم و در حمايت از امام از سوي عده اي ناشناس بر روي يكي از ديوارهاي شهر يزد و كيوسك تلفن عمومي نوشته شد كه توسط مأموران نسبت به محو آنها اقدام گرديد.
ـ اعلاميه اي در رشت به امضاي «جوانان مسلمان رشت» خطاب به خواهران و برادران مسلمان از سوي عده اي ناشناس در دبيرستان شاهپور توزيع گرديد.
ـ پس از خاتمه نماز جماعت مغرب و عشاء در مسجد لطفعلي خان فيروز آباد، آيت الله شيخ عبدالرحيم رباني شيرازي ضمن عدم توجه به ممنوعيت از منبر، سخناني را به طور نشسته
ايراد كرد.
چهارشنبه 1356/12/24 ـ 15 مارس 1978 ـ 5 ربيع الثاني 1398
ـ زندانيان سياسي زندان قصر در پي اعتصاب غذاي روز گذشته خود، امروز مورد ضرب و جرح از سوي مأموران قرار گرفتند.
ـ‌به گزارش روزنامه اطلاعات، شش نفر ديگر از عاملان حادثه 29 بهمن تبريز در اين شهر دستگير شدند؛ همچنين اين روزنامه طبق آخرين اطلاع، آمار زندانيان را 700 نفر اعلام كرد كه 300 نفر آنها به دليل جرم كمتر با گذاشتن وثيقه ملكي آزاد شده اند.
ـ اعلاميه اي به امضاي «جامعه مذهبي اصفهان» در سه صفحه و تحت عنوان «به نام منتقم قهار ـ با انقلاب سفيد عيدي براي ما نمانده» منتشرگرديد. در اين اعلاميه اصلاحات ارضي، ملي شدن مراتع و جنگل ها، انقلاب اداري ـ آموزشي، مبارزه با بي سوادي و آزادي زنان مورد بررسي قرار گرفت.
ـ حدود 50 برگ اعلاميه دست نويس با مضمون پشتيباني از تظاهر كنندگان وقايع شهرهاي قم و تبريز و اهانت به مقامات مملكتي، در دبستان پسرانه و مدرسه راهنمايي تحصيلي قريه علي آباد شهرستان شهسوار ـ‌استان مازندران ـ پخش گرديد.
ـ حدود 87 برگ اعلاميه تحت عنوان «نامه روح الله خميني به مردم شريف آذربايجان» و با مضمون انتقاد از برگزاري مراسم يكصدمين سال تولد رضاخان، در دبيرستان دكتر معين شهرستان بابل پخش شد.
ـ در پي تبليغات دولت به مناسبت زادروز رضاشاه، راديو صداي ملي ايران در برنامه امشب خود ازاقدامات رضاخان، نوكران و چماقداران او ياد كرد كه صدها هزار دهقان بي پناه را مجروح كردند و ده ها هزار دهقان را زير فشار بيكاري به قتل رساندند تا رضاشاه ثروت هاي به باد آورده خود را افزايش دهد.
ـ در ساعت 19/30، حدود هزار نفر از طلاب، ابتدا در مسجد اعظم قم اجتماع كردند و سپس
ضمن حركت به سمت مدرسه خان به منظور مخالفت با برگزاري مراسم يكصدمين سالگرد تولد رضاخان، در داخل اين مدرسه اقدام به برپايي تظاهرات كردند.
پنج شنبه 1356/12/25 ـ 16 مارس 1978 ـ 6 ربيع الثاني 1398
ـ اعلاميه اي به امضاي نه نفر از روحانيون مشهد منتشر شد و درآن ضمن اشاره به حوادث شهرهاي قم و تبريز اعلام كرد كه فروردين 57 عيد نداريم.(آقايان جواد تهراني، علي فلسفي، سيد كاظم مرعشي، حسين موسوي شاهرودي، ابوالحسن شيرازي، حسين عبايي، حسنعلي مرواريدي، محمد مهدي نوقاني و محمدرضا مدرسي از امضاكنندگان اين اعلاميه بودند).
ـ اعلاميه اي به امضاي 56 نفر از طرفداران جمعيت نهضت آزادي و تعدادي از هواداران جبهه ملي منتشر شد. اين عده ضمن ابراز همدردي با بازماندگان شهداي قم و تبريز و همدردي با مجروح شدگان، اعلام كردند تا چهلم عزاي هموطنان غيور تبريز، از شركت در مراسم عيد نوروز 57 خودداري خواهند كرد.
ـ اعلاميه اي از سوي آيت الله محمدي در مورد تحريم عيد نوروز منتشر و در شهرستان گلپايگان توزيع شد.
ـ در پايان امروز، عده اي حدود 200 نفر ضمن سردادن شعار به حمايت از امام و عليه رژيم، تظاهراتي در قم برپا كردند و در پايان حدود 6 نفر از مسببين اين تظاهرات توسط مأموران دستگير شدند.
جمعه 1356/12/26 ـ 17 مارس 1978 ـ 7 ربيع الثاني 1398
ـ در ساعت 12/30، آقايان محمد اكرمي و محمد علي نكونام، محصل و طلبه، به جرم توزيع اعلاميه درخيابان هاي گلپايگان، توسط مأموران دستگير شدند.
ـ از ساعت 17/20 الي 18/40، جلسه تفسير و قرائت قرآن در محل حسينيه محل تلي يزد برپا گرديد. دراين جلسه اشعاري كنايه آميز عليه رژيم سلطنتي خوانده شد.
ـ در ساعت 18/30، انفجارهاي خفيفي به فاصله زماني 45 دقيقه به ترتيب در سه سينماي شهر فرنگ، سهيل و مهتاب يزد صورت گرفت كه البته اين انفجارهاي، خسارت جاني و مالي در بر نداشت.
ـ‌از ساعت 19/30 الي 20/3.0، تظاهراتي از سوي حدود صد نفر از طلاب حين خروج از مسجد اعظم قم برپا گرديد. حدود نفراز تظاهركنندگان توسط مأموران دستگير شدند.
ـ در ساعت 19/50، مراسمي با شركت مهدي بازرگان و جمعيتي حدود 1500 نفر به دعوت سيد محمد كاظم احتشام، متولي مسجد صاحب الزمان شهر ري، و سخنراني آقاي محمد علي موحدي قمي در اين مسجد برپا گرديد. آقاي موحدي قمي در سخنان خود از اقدامات دولت در حوادث شهرهاي قم و تبريز انتقاد و اعلام كرد: «عيد نوروز امسال نبايد جشن گرفته شود.» در پايان، شركت كنندگان پس از تجليل ازامام و شهداي شهرهاي قم و تبريز، مسجد
را ترك نمودند.
شنبه 1356/12/27 ـ 18 مارس 1978 ـ8 ربيع الثاني 1398
ـ اعلاميه اي به امضاي «بازاريان و اصناف مشهد » مبني بر تحريم عيد نوروز در اين شهر توزيع گرديد.
ـ در ساعت 9، يكي از دانش آموزان شهرستان گرمسار ـ استان سمنان ـ به نام محمد اسماعيل مشيري، به جرم توزيع اعلاميه توسط مأموران دستگير شد.
ـ در ساعت 15، چهار نفر به نام هاي داود رشيدي، احمد جعفري، قدرت كرماني و محسن رضايي و در ورامين به جرم توزيع اعلاميه توسط مأموران دستگير شدند.
ـ در پي درگذشت يكي از بازاريان شهرستان جهرم ـ استان فارس ـ در ساعت 17 مراسمي با سخنراني سيد احمدرضا سادات حسيني (اصفهاني) در مسجد جامع اين شهرستان برپا گرديد. سادات حسيني ضمن تجليل از امام و شهداي حوادث شهرهاي قم و تبريز، مردم را به دفاع از حق خويش تشويق نمود.
ـ اعلاميه اي با عنوان «به اميد خورشيد و مردم مبارز مشهد» تحت عنوان «ملت غيور ايران» در بازار رضاي مشهد توزيع گرديد. در اين اعلاميه از مردم خواسته شده بود تا روز نهم فروردين 57 ـ مصادف با اربعين شهداي 29 بهمن تبريز ـ اقدام به برپايي تظاهرات نمايند.
يكشنبه 1356/12/28 ـ 19 مارس 1978 ـ 9 ربيع الثاني 1398
ـ صبح امروز، حدود صد نفر از طلاب در ديدار از آقايان شريعتمداري و گلپايگاني، به منظور پشتيباني از شيعيان لبنان در مقابل حمله اسرائيل، خواستار انتشار اعلاميه اي شدند.
ـ‌اعلاميه اي با امضاي عده اي از روحانيون در بازار شميران نصب شد. در اين اعلاميه ضمن اشاره به حوادث شهرهاي قم و تبريز، برگزاري مراسم عيد نوروز تحريم گرديد.
ـ عصر امروز اعلاميه اي از سوي آقاي شريعتمداري منتشر شد. در اين اعلاميه به مناسبت
بزرگداشت شهداي لبنان و شهرهاي تبريز و قم، برگزاري مراسم عيد نوروز تحريم گرديد.
ـ درساعت 16، حدود هزار نفر از طلاب به منظور درخواست صدور اعلاميه در پشتيباني از شيعيان جنگ زده جنوب لبنان به منازل آقايان نجفي مرعشي، سيد صادق روحاني و هاشمي آملي رفتند و در ساعت 18/30، تظاهراتي بر پا كردند و در اين تظاهرات، شيشه هاي يكي از شعب بانك ملي قم توسط تظاهر كنندگان شكسته شد.
ـ در ساعت 23، اعلاميه اي در مورد كشتار بي رحمانه شهرهاي قم و تبريز و عدم برگزاري مراسم عيد نوروز، بر روي ديوارهاي قريه گرجي محله ـ حومه بهشهر ـ نصب شد.
ـ در پايان امروز، اعلاميه اي در مورد تحريم عيد نوروز از سوي شخص يا اشخاصي ناشناس در زير برف پاك كن اتومبيل هاي كوچه حمام باغ مشهد گذاشته شد.
دوشنبه 1356/12/29 ـ 20 مارس 1978 ـ 10 ربيع الثاني 1398
-در ساعت 9، يكي از طلاب علوم ديني به نام علي اصغر مظاهري به جرم توزيع اعلاميه آقاي شريعتمداري در مورد تحريم عيد نوروز، در اراك دستگير گرديد.
ـ عده اي از روحانيون همدان ضمن اجتماع در منزل آخوند ملاعلي معصومي، پيش نويس اعلاميه را در مورد برگزاري مجلس ختم در روز 57/1/1 به مناسبت شهداي شهرهاي قم و تبريز و شهداي ناشي از حمله اسرائيل به جنوب لبنان تهيه نمودند.
ـ بنابر گزارش ساواك، در ساعت 12/30، اعلاميه اي تحت عنوان «عزاي ملي، مرگ بر 66 خائن و عيد ما روز پيروزي است » از سوي عده اي ناشناس در مقابل منازل بعضي از نقاط بندر پهلوي و غازيان توزيع گرديد.
ـ در پي وقايع 19 دي و تبعيد شيخ عبدالرحيم رباني شيرازي به كاشمر و سپس به فيروز آباد فارس، نامبرده تلگرافي به دادستان كل كشور و دادستان شهر قم مخابره كرد؛ ايشان در اين تلگراف ضمن اشاره به تبعيد اجباري به فيروز آباد و در نتيجه ابتلا به ناراحتي شديد عصبي و قلبي، خواستار رسيدگي به موضوع تبعيد خود گرديد.
ـ بنا بر گزارش روزنامه كيهان، جمعي از روزنامه نگاران، نامه اي اعتراض آميز مبني بر اعمال شديد سانسور و خفقان مطبوعات تسليم جمشيد آموزگار، نخست وزير وقت كردند. اين نامه افشاگرانه از طريق خبرگزاري ها به سراسر جهان مخابره شد. امام نيز دريكي از سخنراني هاي خود در نجف، اين اقدام نويسندگان را ستود. در پي اين رسوايي ها، رژيم شاه به كارگزاري داريوش همايون، عده اي از نويسندگان و خبرنگاران روزنامه هاي صبح و عصر را ممنوع القلم و تهديد كرد كه اگر لازم باشد همه روزنامه نگاران را زندان مي اندازيم و برايشان پرونده سازي مي كنيم.
ـ در ساعت 19، مراسمي در اهواز با سخنراني آقاي شيخ موسوي در مسجد جزايري برپا گرديد. در اين مراسم اعلاميه اي در مورد اينكه روحانيت شيعه، نوروز امسال عزادار مي باشد و از برگزاري مراسم عيد معذوراست، در مسجد توزيع گرديد.
ـ‌در ساعت 19/30، تظاهراتي با حضور حدود 300 نفر در قم برپا شد. دراين تظاهرات تعدادي از اعلاميه هاي امام درباره وقايع اخير شهرهاي قم و تبريز توزيع گرديد.
ـ آيت الله محمد صدوقي، با انتشار اعلاميه اي، نوروز 57 را عزاي عمومي اعلام كرد.
ـ در ساعت 20/30، آقاي شيخ محمود كلانتري، يكي از روحانيون يزد، به جرم نصب اعلاميه در يكي از خيابان هاي زارك بخش اشكريز ـ استان يزد ـ توسط مأموران دستگير شد.
منبع: نشريه 15 خرداد، شماره 14.